Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα και πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Σάμο, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα της. Όταν άρχισε το σχολείο, η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στο Μαρούσι και στη συνέχεια στην Αθήνα.
Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας.
Η σχέση της με το γράψιμο ξεκίνησε από τα γυμνασιακά της χρόνια, γράφοντας έργα για το κουκλοθέατρο, διηγήματα και νουβέλες, που δημοσιεύονταν σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά.Παράλληλα με το γράψιμο, αγωνίστηκε ενεργά για την ελευθερία, την κοινωνική δικαιοσύνη και τη δημοκρατία, συμμετέχοντας στο αριστερό κίνημα από τα χρόνια της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα.
Η συμμετοχή της σ’ αυτό τον αγώνα καθόρισε την προσωπική ζωή της. Από το 1952 μέχρι το 1964 έζησαν μαζί με τον άντρα της, το θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου, σαν πολιτικοί πρόσφυγες στη Σοβιετική Ένωση, αρχικά στην Τασκένδη και ύστερα στη Μόσχα, όπου γεννήθηκαν και τα δυο παιδιά τους. Επέστρεψαν στην Ελλάδα το ’64 για να ξαναφύγουν το ’67 στο Παρίσι, όπου παρέμειναν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’70 λόγω της δικτατορίας.
Ο καθαρός τρόπος γραφής της, η γλωσσική αρτιότητα, η κριτική στάση απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις, το χιούμορ και η διεισδυτική ματιά στα γεγονότα, είναι τα χαρακτηριστικά των έργων της Άλκης Ζέη που το έχουν κάνει να αγαπηθεί από το ελληνικό και το ξένο αναγνωστικό κοινό. Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα , Το καπλάνι της βιτρίνας και Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, συμπεριλαμβάνονται στα διαχρονικά ευπώλητα βιβλία (μπεστ σέλλερ) της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.
Εκτός από την Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα, τα βιβλία της απευθύνονται κυρίως στα παιδιά και τους εφήβους, πάντα όμως διαβάζονται με μεγάλη ευχαρίστηση και από τους ενήλικες. Εμπνέονται από προσωπικές της εμπειρίες υφαίνοντας την υπόθεσή τους παράλληλα με ιστορικά γεγονότα. Τα θέματα που πραγματεύονται είναι καθημερινά και πανανθρώπινα.
Το Καπλάνι της βιτρίνας, το πρώτο της μυθιστόρημα, υπήρξε έργο – σταθμός για την ελληνική παιδική λογοτεχνία και θεωρείται πλέον ένα κλασικό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας για παιδιά, με συνεχείς επανεκδόσεις από το 1963 που πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα και πολλές μεταφράσεις και διακρίσεις στο εξωτερικό. Η Άλκη Ζέη αποτελεί πρέσβειρα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό, καθώς το σύνολο του έργου της είναι μεταφρασμένο και κυκλοφορεί σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο. Η ίδια έχει επίσης μεταφράσει από τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα ρωσικά αρκετά βιβλία, ανάμεσα στα οποία έργα των Τζιάννι Ροντάρι και Βέρα Πανόβα.
Τα έργα της Άλκης Ζέη
- Ο θείος Πλάτων
- Κοντά στις ράγες
- Αρβυλάκια και γόβες
- Μια Κυριακή του Απρίλη
- Τα παπούτσια του Αννίβα
- Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (για ενηλίκους)
- Η μωβ ομπρέλα
- Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων
- Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της
- Ψεύτης Παππούς
- Το καπλάνι της βιτρίνας
- Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου
Σημαντικά βραβεία και διακρίσεις:
- 1970 ALSC Mildred Batchelder (Η.Π.Α.) για Το καπλάνι της βιτρίνας
- 1974 ALSC Mildred Batchelder (Η.Π.A.) για το Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου
- 1980 ALSC Mildred Batchelder (Η.Π.A.) για το Κοντά στις ράγιες
- 1992 Κρατικό Βραβείο βιβλίου για παιδιά (ΕΛΛΑΔΑ) για το Θέατρο για παιδιά
- 2002 Βραβείο Acerbi (ΙΤΑΛΙΑ) για το Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα
- 2003 Βραβείο εφηβικού μυθιστορήματος του ΚΥΚΛΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ για το Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της
- 2003 Βραβείο εφηβικού μυθιστορήματος του περιοδικού «διαβάζω» (ΕΛΛΑΔΑ) για το Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της
- Υποψήφια για το Βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν 2004
- Υποψήφια για το Βραβείο Άστριντ Λίντγκρεν 2004
- 2005 Βραβείο Βιβλιοφάγων (ΓΑΛΛΙΑ) για το Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της
- 2007 Βραβείο Άντερσεν – Ο κόσμος της παιδικής ηλικίας (ΙΤΑΛΙΑ) για Το καπλάνι της βιτρίνας
- Υποψήφια για το Βραβείο Άστριντ Λίντγκρεν 2009
- 2010 Βραβείο Νέων Ευρωπαίων (ΓΑΛΛΙΑ, Παν/μιο Λυών) για το Ο ψεύτης παππούς
- 2010 Βραβείο Κώστα & Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου